‘Houten’ ontwerp voor architect Ron Baltussen smaakt naar meer

 

In z’n eigen woonplaats Broek in Waterland staan er genoeg: houten huizen, maar dan uit de zestiende of zeventiende eeuw. Wat toen heel gewoon was, is tegenwoordig een noviteit. Bouwen in hout, zoals bij De Koolvlinder in Noord-Scharwoude. Ook voor Ron Baltussen van Hooyschuur architecten en adviseurs in Wormerveer was het niets nieuws om met hout aan de slag te gaan. Bouwen in hout sluit immers ook goed aan bij de aloude Zaanse traditie.  ‘Als het wijkje er straks staat, ga ik er heel erg trots op zijn.’

 

Samen met Jeroen Hooyschuur is Ron mededirecteur van architectenbureau Hooyschuur. Het is een bureau met een opvallende ‘wall of fame’: een strak complex van 108 appartementen in Zandvoort, een chique villa in Spanje, winkelpanden, een sportcomplex, een bierbrouwerij. Behalve nieuwbouw is het bureau thuis in renovatie en transformatie - gebouwen een andere bestemming geven. En ook bouwen in hout is voor het bureau bekend terrein zegt Ron, creatief ‘vader’ van De Koolvlinder. ‘Vanuit het Zaanse kennen we genoeg voorbeelden van houtbouw. Hout is een bouwmateriaal van alle tijden. We komen het bij restauratie ook heel vaak tegen.’

 

Andere maatvoeringen

Bouwen met hout of met kalkzandsteen: maakt dat iets uit voor een architect? ‘Ja zeker’, knikt Ron. ‘Als je gaat bouwen in steen, heb je te maken met standaard maatvoeringen in eengezinswoningen. Die zijn bij hout anders. Maar eigenlijk zou de jas van de woningen in steen niet eens zo gek veel anders zijn geworden. Het idee was om de hoofdvorm te inspireren op de twee referenties die we hadden gevonden.’

 

Grote historische betekenis

Die referenties waren de Broeker Veiling en de koolschuren. ‘Het zijn gebouwen die eenvoudig ogen, maar wel een grote historische betekenis hebben. Niet voor niets is het streven om die geschiedenis zoveel mogelijk intact te houden.’ Ook de flauwe dakhellingen van de woningen zijn karakteristieke verwijzingen naar de hoofdvormen van de referenties.

 

Wel heeft architect Ron een eigen stempel gedrukt op de architectuur. De entreepartij van alle vier typen woningen heeft een opvallend accent. Het kozijn krijgt een afwijkende kleur en het keukenraam wordt uitgevoerd als een fors bloemkozijn. Ron: ‘Ook hebben we niet overal voor even brede houten latten gekozen. De helft van de latten is iets dikker. Daardoor krijgt de gevel een heel eigen identiteit.’

 

Duurzaam bouwmateriaal

Bij een eenmalige kennismaking met hout als bouwmateriaal zal het niet blijven, verwacht hij. ‘Het is gewoon noodzakelijk om meer met hout te gaan bouwen. En dan speelt hout daar een belangrijke rol in. Het is een bouwmateriaal dat goed opnieuw kan worden aangeplant. En het is ook nog eens recyclebaar. Ik zie het zelf in Broek in Waterland, waar ik woon. Daar vind je huizen uit de zestiende, zeventiende eeuw van hout. En bij restauratie kom je dan weleens hout uit de vijftiende eeuw tegen. Dus vijfhonderd jaar terug wisten ze al wat recyclen was.’

 

Spijker in de muur

En de toekomstige bewoners van De Koolvlinder, gaan die er iets van merken dat hun woning van hout is? ‘Alleen als je een spijker in de muur slaat’, lacht Ron. ‘Dan merk je dat die muur van hout is en niet van steen. Maar verder is er geen enkel verschil. De thermische en akoestische isolatie van hout is heel erg goed. In comfort en in kwaliteit is het dezelfde woning.’

 

Vertrouwen in de bouw

Als De Koolvlinder er eenmaal staat, is ook dát een project voor de eregalerij van Hooyschuur architecten en adviseurs. ‘Ik kan nog niet oordelen over het eindresultaat van de uitvoering, maar daar heb ik met Henselmans alle vertrouwen in. Ja, ik ga zeker trots zijn op het wijkje. Maar het gaat er ook niet om wat ik vind. Als architect ben je maar een toevallige passant. Het gaat erom wat de bewoners straks vinden.’